Η ψυχολογική υποστήριξη που εφαρμόζεται στην σφαιρική αντιμετώπιση του χρόνιου πόνου είναι κυρίως η γνωσιακές-συμπεριφορικές τεχνικές με στόχο την βελτίωση της αυτοπεποίθησης και της διάθεσης, αύξηση των δραστηριοτήτων μέσω της σταδιακής τοποθέτησης στόχων, η βελτίωση της κινητικότητας βοηθώντας τον ασθενή να ξεπεράσει τις φοβίες που έχουν συνδεθεί με τον πόνο και το στίγμα που συνδέεται με την δυσκολία στην κίνηση και τα βοηθητικά μέσα. Οι τεχνικές χαλάρωσης με σκοπό την αντιμετώπιση του άγχους και την βελτίωση της ποιότητας του ύπνου. Η ψυχολογική υποστήριξη στοχεύει επίσης στην βελτίωση των κοινωνικών σχέσεων και στον περιορισμό της απομόνωσης στην οποία οδηγεί ο πόνος και τέλος στοχεύει στην στήριξη της οικογένειας του πάσχοντα. Σε συνεργασία με τον γιατρό ο ψυχολόγος προσπαθεί να καταφέρει την καλύτερη δυνατή επικοινωνία με τον ασθενή έτσι ώστε να εντοπίσει ποια φάρμακα οι δοσολογίες προκαλούν παρενέργειες ή γενικότερα επιβαρύνουν την ποιότητα ζωής του ασθενούς. Ο γιατρός έπειτα αναλαμβάνει να προσαρμόσει το κατάλληλο φαρμακολογικό σχήμα ή ιατρική παρέμβαση στις ανάγκες του ασθενή. Στόχος του ψυχολόγου είναι να μεταδώσει στον ασθενή τις βασικές αναγκαίες γνώσεις για τα αίτια του πόνου, πως μπορεί να τους επηρεάσει οργανικά αλλά και ψυχοκοινωνικά και τι είδους θεραπείες υπάρχουν διαθέσιμες για την σφαιρική αντιμετώπιση του πόνου.

Στόχοι της Γνωσιακής Συμπεριφορικής θεραπείας

• Να βοηθήσει τους ασθενείς να πιστέψουν πώς μπορούν να μάθουν να αντιμετωπίζουν τον χρόνιο πόνο και τα άλλα προβλήματα που προκαλούνται από αυτόν.
• Να μάθει στους ασθενείς να προσδιορίζουν τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τις συμπεριφορές που επηρεάζουν τον πόνο τους, την συναισθηματική και ψυχοκοινωνική τους ισορροπία.
• Να βοηθήσει τους ασθενείς να σκέφτονται και να συμπεριφέρονται με τρόπους οι οποίοι θα τους βοηθήσουν στην αντιμετώπιση της συναισθηματικής δυσφορίας και στην μείωση του πόνου.

Ο ψυχολόγος είναι υπεύθυνος να διδάξει τον ασθενή τον τρόπο με τον οποίο θα καταφέρει τους επιθυμητούς του στόχους. Τον βοηθάει να ξεχωρίζει τους μακροχρόνιους από τους βραχυχρόνιους στόχους, να τους χωρίσει και να τους οργανώσει σε υποστόχους τους οποίους θα προσπαθεί να κατακτήσει σταδιακά. Έτσι ο ασθενής θέτει ρεαλιστικές προσδοκίες ανάλογα με τις δυνατότητές τους και αποδέχεται ποιες δραστηριότητες θα πρέπει να περιορίσει ή να μάθει να κάνει με διαφορετικό τρόπο ώστε να μην αυξάνει τον πόνο του. Το αποτέλεσμα μετά την θεραπεία θα είναι ο ασθενής να βρει πάλι το χαμένο του εαυτό και να κερδίσει πάλι πίσω κομμάτια της ζωής του που θα το προσφέρουν και πάλι ποιότητα ζωής.

Ο στόχος της γνωσιακής-συμπεριφορικής θεραπείας είναι να βοηθήσει τον ασθενή να αναγνωρίσει και ν ’αλλάξει τις σκέψεις που έχουν αρνητική επίδραση στην αντιμετώπιση του πόνου, στην συναισθηματική τους ισορροπία και στους τρόπους αντιμετώπισης που έχει ο ασθενής απέναντι στον πόνο του αλλά και στην νόσο του.

Ο ψυχολόγος μαζί με τον ασθενή εξερευνούν το σύστημα ιδεών και σκέψεων του που έχει δημιουργηθεί για να δώσει εξηγήσεις για τα αίτια του πόνου, την υποκειμενική σημασία του πόνου για τον ασθενή και πως επηρεάζει την ζωή του. Προσπαθούν να αντικαταστήσουν αυτές τις σκέψεις που εμποδίζουν την ομαλή αντιμετώπιση του πόνου με άλλες πιο λειτουργικές.

Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες που γίναν σε κέντρα πόνου στην Ευρώπη, η εφαρμογή της ψυχολογικής προσέγγισης στα πολυδύναμα προγράμματα κατά του πόνου είναι αποτελεσματική και παρατηρείται βελτίωση σε ψυχολογικούς, σε φυσιολογικούς παραμέτρους (Williams et al., 1993; Luscombe et al., 1995) και κυρίως στην ποιότητα ζωής του ασθενή. Τέλος το συνολικό αποτέλεσμα των πολυδύναμων προγραμμάτων όπως ο συνδυασμός ψυχολογικής υποστήριξης με ιατρική θεραπεία, μελετήθηκε από μια μετα-ανάλυση που έβγαλε το συμπέρασμα πώς αυτά τα προγράμματα είναι πιο αποτελεσματικά από οποιαδήποτε άλλη ιατρική θεραπεία εφαρμοστεί μόνη της (Flor et al., 1992).

Το Κέντρο Πόνου αποτελείται από μια ομάδα ειδικευμένων επαγγελματιών υγείας (Γιατρός-Αλγολόγος, Ψυχολόγος, Φυσιοθεραπευτής, Νοσηλευτικό Προσωπικό) που η συνεργασία τους και η σφαιρική αντιμετώπιση του χρόνιου πόνου έχει ως κύριους στόχους τα παρακάτω :

1. Να μειώσει τον χρόνιο πόνο που νιώθει ο κάθε ασθενής με σύγχρονα φαρμακολογικά σχήματα και ιατρικές παρεμβάσεις.
2. Να αυξήσει τις δραστηριότητες, τις καθημερινές ασχολίες και να βοηθήσει να επιστρέψει ο ασθενής στην εργασία του και στα ενδιαφέροντα του.
3. Να μειώσει την αγωνία, τον φόβο, τις αρνητικές σκέψεις και τα συναισθήματα που προκαλεί ο πόνος ή που αυξάνουν τον πόνο.
4. Να βελτίωση την ποιότητα ζωής του ασθενή, την γενική διάθεσή του, τις σχέσεις του με την οικογένεια και τον υπόλοιπο κοινωνικό του κύκλο.
5. Να στηρίξει τους κοντινούς ανθρώπους του ασθενή που έμμεσα βιώνουν και αυτοί τις επιπτώσεις του χρόνιου πόνου.

Η απόγνωση των ανθρώπων πώς ο χρόνιος πόνος δεν ανακουφίζεται οφείλεται στην ανύπαρκτη ή στην μη επαρκή ενημέρωση για την λήψη αναλγητικών φαρμάκων, στην κακή επικοινωνία μεταξύ της οικογένειας, του γιατρού και του ασθενή, στην καθυστερημένη παραπομπή στα ιατρεία πόνου ή σε παραπομπές σε ιατρικές ειδικότητες που δεν γνωρίζουν την σωστή εφαρμογή των ιατρικών παρεμβατικών μεθόδων και την απαιτούμενη ψυχοκοινωνική υποστήριξη του ασθενή με πόνο.

O πόνος μπορεί να ανακουφιστεί και να σταματήσει να ελέγχει τις ζωές των ανθρώπων αρκεί ο άνθρωπος που πονάει να υποστηριχθεί σφαιρικά, ιατρικά και ψυχολογικά, σαν δύο παράγοντες που αλληλοεπιδρούν.